Muş'un Karabey köyünde yaşanan çoban krizi, köylüleri ilginç bir çözüme yöneltti. Yaz aylarında büyükbaş hayvanlarını otlatmak için çoban arayan köylüler, istenen fahiş fiyatlar karşısında şaşkına döndü. Bir çobanın 3 aylık otlatma için 1 milyon TL istemesi üzerine, köylüler imece usulüne geri dönerek kendi çözümlerini üretmeye karar verdiler.

Çoban Ücretleri Neden Bu Kadar Arttı?

Köy sakinlerinden Mustafa Bingöl, çoban ücretlerinin her geçen yıl arttığını ve bu durumun hayvancılığı olumsuz etkilediğini belirtiyor. Artan maliyetler nedeniyle bazı köylerde hayvancılığın bitme noktasına geldiğini ifade eden Bingöl, yaşanan durumu şu sözlerle açıklıyor:

"Çoban bizden 1 milyon TL istedi. Baktık ki bu ücret çok fazla, köylüler olarak bir araya geldik, istişare ettik ve imece usulüne dönmeye karar verdik. Köyümüzde yaklaşık 30 hanenin büyükbaş hayvanı var. Şimdi her gün bir aile sırayla tüm hayvanlara bakıyor. Artık çoban tutmayacağız, ineklerimize kendimiz bakacağız."

Peki, çoban ücretlerindeki bu artışın nedenleri neler olabilir?

• Çobanlık mesleğinin zorluğu: Çobanlık, fiziksel olarak yorucu ve sorumluluk gerektiren bir meslek.
• Nitelikli çoban eksikliği: Hayvan sağlığı, otlatma teknikleri gibi konularda bilgili çoban bulmak zorlaşıyor.
• Ekonomik koşullar: Enflasyon ve hayat pahalılığı, çobanların da ücret beklentilerini artırıyor.

İmece Usulü Hayvancılık: Geleneksel Çözüm

Köylülerin imece usulüne dönmesi, aslında köklü bir geleneğin yeniden canlanması anlamına geliyor. İmece, dayanışma ve yardımlaşma esasına dayanan bir uygulama. Köylüler, bu sayede hem yüksek çoban ücretlerinden kurtuluyor hem de aralarındaki bağları güçlendiriyor.

Ancak bu durumun bazı zorlukları da var. Bingöl, bazı ailelerin iş yoğunluğu nedeniyle hayvanlara bakmakta zorlandığını belirtiyor. Özellikle evde kimsesi olmayan veya tarlada çalışan aileler için bu durum daha da güçleşiyor.

Hayvancılık Geleceği Ne Olacak?

Çoban krizi, hayvancılık sektörünün karşı karşıya olduğu sorunlardan sadece biri. Artan maliyetler, girdi fiyatlarındaki yükseliş ve pazarlama sorunları, hayvancılıkla uğraşanların işini zorlaştırıyor. Bu durum, özellikle küçük ölçekli üreticileri olumsuz etkiliyor ve bazılarını hayvanlarını satmaya zorluyor.

Mustafa Bingöl, bu gidişle kendisinin de hayvanlarını satmak zorunda kalabileceğini söylüyor. Köyde küçükbaş hayvan sayısının zaten azaldığını ve hayvancılığın geleceği konusunda endişeli olduğunu dile getiriyor.

Muş'ta yaşanan bu çoban krizi, Türkiye'deki hayvancılık sektörünün karşı karşıya olduğu zorlukları gözler önüne seriyor. İmece usulü gibi geleneksel çözümler kısa vadede rahatlama sağlasa da, uzun vadede sektörün sürdürülebilirliği için daha kapsamlı politikaların hayata geçirilmesi gerekiyor.