Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Kamu İktisadi Teşekkülleri (KİT) Komisyonu, önemli bir mesaiye başlıyor. Komisyon, 29 Mayıs'a kadar sürecek olan çalışmalarında KİT'lerin 2021 ve 2022 yıllarına ait bilanço ve netice hesaplarını detaylı bir şekilde inceleyecek. Ayrıca, 22 KİT ve bağlı teşebbüslerin yatırım hedefleri de komisyonun gündeminde olacak. Bu kapsamda, yaklaşık 1,5 ay sürecek olan komisyon çalışmalarında, toplamda 405 milyar TL'yi bulan 2025 yatırım bütçeleri masaya yatırılacak.

Dev Bütçe Hangi Sektörlere Ayrıldı?

Cumhurbaşkanlığı Yatırım Programı'na göre, 2025 yılında KİT'lerin yatırım bütçeleri toplamda 405 milyar 600 milyon TL olarak hesaplandı. Bu devasa bütçenin dağılımı ise şu şekilde:

• Tarım: 1 milyar 748 milyon TL
• Madencilik: 145 milyar 284 milyon TL
• İmalat: 12 milyar 404 milyon TL
• Enerji: 97 milyar 922 milyon TL
• Ulaştırma ve Haberleşme: 147 milyar 656 milyon TL

Görüldüğü üzere, en büyük payı ulaştırma ve haberleşme sektörü alırken, onu madencilik sektörü takip ediyor.

Aslan Payı TPAO'nun

KİT'ler içerisinde en büyük yatırım bütçesi, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığı'na (TPAO) ait. TPAO'nun 2025 yatırım bütçesi 143 milyar 229 milyon TL olarak belirlendi. Bu bütçenin büyük bir kısmı, 140 milyar 679 milyon TL'si, madencilik yatırımlarına ayrılmış durumda. TPAO'yu, 97 milyar 216 milyon TL ile TCDD ve 45 milyar 800 milyon TL ile BOTAŞ izliyor.

Ek Gelir ve Hizmet Alımları

Kamu teşebbüsleri, açıklanan program kapsamında 2025-2027 dönemini kapsayan hizmet alımlarına çıkabilecek. İlave hizmet alımı ihtiyacına ilişkin talepler ise ayrıca değerlendirilecek. Komisyon görüşmelerinde bu konular da derinlemesine ele alınacak. KİT'lerin 2023 yılı sonunda yatırımlarını 2022 yılına göre %59,7 artırarak 174,5 milyar TL'ye çıkarması, kamu yatırımlarına olan katkının önemli bir göstergesi. Enerji ve ulaştırma sektörleri başta olmak üzere, KİT'ler 2024 bütçesine de 45,5 milyar TL'lik ek gelir aktarmıştı.

Meclis'te görüşülecek olan bu dev yatırım bütçesi, Türkiye ekonomisi için önemli bir dönüm noktası olabilir. Özellikle ulaştırma, madencilik ve enerji sektörlerine yapılacak yatırımlar, ülkenin kalkınmasına ve rekabet gücünün artmasına katkı sağlayacaktır. Komisyonun yapacağı değerlendirmeler ve alacağı kararlar, önümüzdeki dönemde Türkiye'nin ekonomik yol haritasını belirlemede önemli bir rol oynayacak.