Türk Tabipleri Birliği (TTB) Bilim Kurulu, Marmara Cezaevi’nde tutuklu bulunan Emine Ayşe Barım’ın sağlık durumuna ilişkin hazırladığı raporla gündeme geldi. Raporda, Barım’ın mevcut koşullarda tutulmasının yaşam ve sağlık hakkını ihlal ettiği vurgulandı. 27 Ocak 2025’ten bu yana cezaevinde bulunan Barım için avukatının talebi üzerine ilgili uzmanlık alanlarından sekiz hekimin katılımıyla bir Bilim Kurulu oluşturuldu. Kurul, tıbbi belgeler ve muayene raporlarını inceleyerek kapsamlı bir değerlendirme yaptı.

Ayşe Barım İçin Kritik Uyarı: Ani Ölüm Riski!

TTB Bilim Kurulu'nun raporunda, Ayşe Barım'ın sağlık durumunun ciddiyeti vurgulanarak, cezaevi koşullarının bu durumu daha da kötüleştirdiği belirtildi. Raporda yer alan bazı önemli tespitler şunlar:

• Barım’ın beyin anevrizması, kalp kası bozukluğu, sol karıncık çıkışında daralma ve kapak yetmezliği ile uykuda solunum durması hastalıklarının bulunduğu belirtildi.
• Bu hastalıkların hapishane koşullarında birbirini tetikleyerek ölüm riskini artırdığı vurgulandı.
• Ağır kaygı bozukluğu ve panik atakların da tedaviyi güçleştirdiği ifade edildi.

TTB Bilim Kurulu, Barım’ın tedavisinin kendi seçeceği hekimler tarafından yapılması gerektiğini, mevcut durumun sağlık hakkı ihlali ve işkence yasağının ihlali niteliğinde olduğunu belirtti. Hukuki değerlendirmede ise CMK 109/4 uyarınca tutukluluğun sonlandırılabileceği, kaçma tehlikesinin bulunmadığı ve tutukluluğun ölçüsüz olduğu sonucuna varıldı.

6 Maddelik Değerlendirme: Tahliye Çağrısı

Barım için avukatının talebiyle sekiz uzmandan oluşan Bilim Kurulu'nun raporunda öne çıkan 6 maddelik değerlendirme şöyle:

• Ağır sağlık sorunları: Barım’ın beyin anevrizması, kalp kası bozukluğu (sol karıncık çıkışında daralma ve kapak yetmezliği) ve uykuda solunum durması hastalıkları bulunuyor. Bu hastalıklar ani ölüm ve sakatlık riski taşıyor; cezaevi koşullarında ağır kaygı bozukluğu ve panik ataklarla birleşerek risk artıyor.
• Hastalıkların birbirini tetiklemesi: Kaygı bozukluğu ve panik ataklar, uyku apnesi cihazının kullanımını engelliyor, bu da beyin dolaşımını bozarak anevrizma yırtılması riskini yükseltiyor; kalp ritim bozukluğu ve ani kalp durması ihtimalini artırıyor.
• Tedavinin niteliği: Kalp ve beyin tedavileri, ileri teknolojiye sahip merkezlerde dahi ciddi riskler taşıyor. Barım tutuklanmadan önce tedaviyi kendi seçtiği merkezde yaptırmaya karar vermiş ancak tutukluluk nedeniyle bu mümkün olmamış.
• Hak temelli yaklaşım: Özgürlüğünden alıkonulan kişilerin, sağlık hizmetlerine erişimini ve saygın koşullarda tutulmasını gerektirir. Mevcut cezaevi koşulları, kalıcı sağlık ve yaşam hakkı ihlaline yol açabilecek nitelikte.
• Kendi hekimlerini seçme hakkı: Barım’ın kendi belirlediği hekimler tarafından muayene ve tedavi edilme hakkının tanınmaması, sağlık hakkı ihlali ve işkence yasağının ihlali anlamına geliyor. Uluslararası sözleşmeler ve AİHM kararları ışığında acilen uygun tedavi ortamına kavuşturulmalı.
• Hukuki değerlendirme: Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 109/4 maddesi uyarınca tahliyesi mümkün. Kaçma riski bulunmadığı, tutukluluğun ölçüsüz olduğu, gerekli tedavilerin yapılmamasının Anayasa ve AİHS kapsamında yaşam hakkı ve işkence yasağı ihlali oluşturacağı ifade edildi.

TTB, bilimsel literatürle desteklenen bu görüş raporunu Barım’ın avukatlarına iletti, özetini ise kamuoyuyla paylaştı.

TTB Bilim Kurulu'nun raporu, Emine Ayşe Barım'ın sağlık durumunun vahametini ve tutukluluk koşullarının yarattığı riskleri açıkça ortaya koyuyor. Raporda yer alan tespitler ve hukuki değerlendirmeler, Barım'ın derhal tahliye edilmesi ve uygun tedavi koşullarına kavuşturulması gerektiği yönünde güçlü bir çağrı niteliği taşıyor. Bu durum, hem ulusal hem de uluslararası insan hakları normları açısından büyük önem arz ediyor.