FİSA Çocuk Hakları Merkezi'nin yayınladığı son rapor, Türkiye'deki çocuk ölümlerinin vahametini gözler önüne serdi. Rapora göre, 2025 yılının ilk beş ayında en az 365 çocuk, önlenebilir nedenlerle hayatını kaybetti. Bu durum, devletin çocukları koruma yükümlülüğünü ne kadar yerine getirdiği sorusunu akıllara getiriyor.

FİSA Raporu: Çocuk Ölümlerinde Korkunç Artış

FİSA Çocuk Hakları Merkezi'nin 2025 Ocak-Mayıs dönemine ilişkin "Çocuk Yaşam Hakkı İhlalleri Bilgi Notu", medya taramalarıyla elde edilen verilerle hazırlandı. Raporda, çocuk ölümlerinin en yoğun yaşandığı iller Bolu (38),Riha (26) ve İstanbul (25) olarak belirtildi. Ölen çocukların 109'u kız, 239'u erkek ve 17'sinin kimlik bilgisine ulaşılamadı. Ancak, medya verilerinin sınırlı olduğu ve çocuk ölümlerinin yalnızca 62 ilde medyaya yansıdığı da raporda vurgulandı.

Rapora göre, 2025'in ilk beş ayında devletin düzenleme, denetleme ve önleme yükümlülüklerini yerine getirmemesi nedeniyle en az 312 çocuk hayatını kaybetti. Bu ihlaller, trafik kazaları, yangınlar, iş cinayetleri, şiddet ve ev içi kazalar gibi farklı alanlarda yoğunlaşıyor.

• Trafik Kazaları: Yetersiz denetim ve güvenlik önlemlerinin eksikliği nedeniyle 91 çocuk trafik kazalarında yaşamını yitirdi.
• Çocuk İşçiliği: İş cinayetlerinde 26 çocuk işçi hayatını kaybetti.
• Şiddet: Akran şiddeti, ev içi şiddet ve çocuk cinayetleri sonucu 30 çocuk yaşamını yitirdi.
• İntiharlar: Ruh sağlığı hizmetlerine erişim eksikliği nedeniyle 13 çocuk intihar etti.
• İhmal: 212 çocuk ihmal sonucu hayatını kaybetti.

Devletin İhmali ve Kamu Hizmetlerindeki Eksiklikler

Raporda yer alan devletin doğrudan veya ihmal yoluyla neden olduğu 53 çocuk ölümü, kamu hizmetlerindeki eksiklikleri gözler önüne serdi. Sağlık hizmetlerindeki ihmaller nedeniyle 27 çocuk, eğitim hizmetlerindeki eksiklikler nedeniyle 14 çocuk, spor ve kültürel etkinliklerde 6 çocuk ve bakım hizmetlerindeki yetersizlikler nedeniyle de çocuklar hayatını kaybetti. Mülteci çocukların da en kırılgan yapıda olduğu ve 36 mülteci çocuğun yaşam hakkı ihlalleri sonucu hayatını kaybettiği belirtildi.

Örneğin, Mersin’de 7 yaşındaki Rüzgar Altuğ, iğne sonrası fenalaşarak yaşamını yitirirken, Diyarbakır’da 10 yaşındaki Toprak Önkol, diş çekimi sonrası kanama durdurulamadığı için hayatını kaybetti. Konya’da ise 5 yaşındaki Yusuf Kaya, servis minibüsünün çarpması sonucu öldü. Bu olaylar, kamu hizmetlerindeki eksikliklerin ve ihmallerin ne denli acı sonuçlara yol açabileceğini gösteriyor.

Çocuk Ölümlerini Önlemek İçin Neler Yapılmalı?

FİSA, çocuk ölümlerinin önlenmesi için şu önerilerde bulundu:

• Güvenli Kamusal Hizmetler: Eğitim, sağlık ve bakım hizmetlerinde çocuk odaklı düzenlemeler yapılmalı.
• Etkili Denetim: Turizm tesisleri, işyerleri ve altyapı alanlarında denetimler artırılmalı.
• Ruh Sağlığı Hizmetleri: Çocuklara erişilebilir ve önleyici ruh sağlığı desteği sağlanmalı.
• Mülteci Çocuklar: Hak temelli ve bütüncül bir koruma sistemi kurulmalı.
• Çocuk İşçiliği: Çocuk işçiliğine karşı sıkı denetimler ve sosyal politikalar geliştirilmeli.

FİSA'nın raporu, Türkiye'de çocukların yaşam hakkının korunması konusunda ciddi eksiklikler olduğunu ve acil önlemler alınması gerektiğini açıkça ortaya koyuyor. Devletin, çocukları koruma yükümlülüğünü yerine getirmesi, kamu hizmetlerindeki eksikliklerin giderilmesi ve çocuk işçiliği gibi sorunlarla mücadele edilmesi, çocuk ölümlerinin önüne geçilmesi için hayati önem taşıyor. Aksi takdirde, bu acı tablo daha da derinleşebilir ve gelecek nesiller için telafisi mümkün olmayan sonuçlar doğurabilir.