Oxford Üniversitesi tarafından yapılan yeni bir araştırma, sağlıklı yaşlanmanın genlerden çok yaşam tarzı faktörlerine bağlı olduğunu ortaya koydu. İngiltere'de yaklaşık yarım milyon kişinin incelendiği çalışmada, obezite, yüksek tansiyon ve uyku düzeni gibi etkenlerin biyolojik yaşlanma üzerinde önemli bir rol oynadığı belirlendi.
Çevresel faktörler yaşlanmayı nasıl etkiliyor?
Araştırmacılar, katılımcıların 22 farklı hastalık için genetik risklerini analiz ederek, yaşam tarzı faktörlerinin etkisini inceledi. Başlangıçta 164 çevresel faktör üzerinde duruldu, ancak bu faktörler ölüm ve biyolojik yaşlanma ile ilişkili 25 temel ölçüme indirgendi. Bu ölçümler arasında eğitim seviyesi, hane geliri, istihdam durumu, uyku kalitesi, egzersiz alışkanlıkları, sigara kullanımı ve sosyal destek gibi unsurlar yer aldı.
- Eğitim seviyesi ve hane geliri, sağlıklı yaşlanma üzerinde önemli bir etkiye sahip.
- Düzenli egzersiz ve kaliteli uyku, biyolojik yaşlanmayı yavaşlatıyor.
- Sigara kullanımı ve obezite, erken ölüm riskini artırıyor.
Genetik riskler hangi hastalıklarda daha etkili?
Araştırma sonuçlarına göre, genetik riskler özellikle demans, meme kanseri, prostat kanseri ve kolorektal kanser gibi hastalıklarda daha büyük bir rol oynuyor. Ancak akciğer, kalp ve karaciğer hastalıklarında çevresel faktörlerin daha belirleyici olduğu tespit edildi. Bu bulgular, sağlıklı bir yaşam tarzının özellikle bu tür hastalıklardan korunmada kritik bir öneme sahip olduğunu gösteriyor.
Çalışmanın sonuçları, sağlıklı yaşlanmanın sadece genetik mirasa değil, aynı zamanda yaşam boyu sürdürülen alışkanlıklara da bağlı olduğunu vurguluyor. Uzmanlar, düzenli egzersiz, dengeli beslenme ve sigaradan uzak durmanın yaşlanma sürecini yavaşlatabileceğini belirtiyor.
Bu araştırma, sağlıklı yaşlanma konusunda genetik faktörlerden çok yaşam tarzı seçimlerinin önemini bir kez daha gözler önüne seriyor. Sağlıklı bir yaşam sürdürmek, hem biyolojik yaşlanmayı yavaşlatıyor hem de kronik hastalık riskini azaltıyor.